Bespreking van de Actiniden

In de actinide reeks zijn de elementen radioactief. Sommige elementen met hogere atoomnummers ontstaan alleen in laboratoria. In deeltjesversnellers worden elementen met hoge atoomnummers gecreëerd door botsingen tussen elementen met lagere atoomnummers, deze radioactieve elementen bestaan maar kort. De elementen hebben voornamelijk hightech-toepassingen. De bijna-monopoliepositie van China op het gebied van actiniden stemt daarom tot nadenken. De eerst ontdekte actiniden zijn Uranium door Klaproth in 1789 en Thorium door Berezelius in 1829, de meeste van de actiniden zijn door de mens gemaakt in de 20e eeuw.

Plaats van de actiniden in het periodiek systeem

Actiniden, groep radioactieve metalen beginnend met atoomnummer 90 (thorium) tot atoomnummer 103 (lawrencium).Onder in het periodiek systeem bevinden zich de elementen series lanthanide en actinide. Uranium (U) is het meest bekend. De elektronenconfiguratie en chemische eigenschappen lijken op het overgangsmetaal actinium (Ac). Actiniden zijn genoemd naar actinium. Ze vormen een groot deel van het radioactieve afval van kerncentrales.

Algemene eigenschappen van de actiniden

• Zeldzame aarden hebben een grote diversiteit in oxidatiegetallen en zijn alle radioactief.
• Meerderheid wordt synthetisch gemaakt in deeltjesversnellers en hun bestaan is van korte duur.
• Alle zijn onstabiel en reactief vanwege atoomnummer boven 83 (nucleaire stabiliteit).
• Zilverkleurige metaalglans.
• Vormen stabiele complexen met o.a. chloride, sulfaat, carbonaat en acetaat.
• Er kunnen nucleaire reacties plaats vinden.
• Soorten straling van de elementen zijn alfa, bèta en gamma.
• Wegens hun radioactiviteit en de kenmerken van zware metalen, worden ze als giftig beschouwd.
• Veel actinide metalen, hydriden, carbiden en andere verbindingen kunnen ontbranden bij kamertemperatuur en daardoor radioactief materiaal verspreiden.

Het voorkomen van de actiniden

Thorium en uranium komen als natuurlijk element op Aarde voor omdat hun isotopen een halveringstijd van miljarden jaren hebben. Actinium en Protactinium zijn vervalproducten van 253-Uranium en 238-Uranium en daarom ook in de natuur te vinden.
Alle actiniden zijn radioactief en vervallen naar lood. De elementen met de atoomnummers 93 en hoger - transuranen genoemd-kunnen alleen kunstmatig geproduceerd worden.

Toepassingen

Actiniden worden toegepast in de hightech industrie, waaronder ruimtevaart, wapenindustrie en energievoorziening, daarom schept de (90%) monopolie positie van China in de productie van actiniden, een gevoel van onbehagen in de Westerse wereld.